نوآورد، نداي سلامت

مسموميت ويتامين D

مسموميت ويتامين D به ميزان بسيار بالاي ويتامين D در بدن اشاره دارد؛ موضوعي كه مي تواند به سلامت بدن آسيب برساند. اين مسئله، ناراحتي ناشي از ازدياد ويتامين D در بدن نيز ناميده مي شود. ويتامين D يك ويتامين محلول در چربي است و برخلاف ويتامين هاي محلول در آب، بدن هيچ راه آساني براي خلاصي از اين گونه ويتامين ها ندارد. به همين دليل، ممكن است مقادير بيش از حد ويتامين هاي محلول در چربي در بدن انباشت شود. مكانيسم دقيق بروز مسموميت ويتامين D پيچيده بوده و در حال حاضر به طور كامل شناخته نشده است.
معمولا اكثر ويتامين D بدن به صورت ذخيره بوده و به پروتئين هاي حامل و گيرنده ويتامين D محدود مي شود. ويتامين D آزاد بسيار كمي در بدن انسان وجود دارد. با اين حال زماني كه مصرف ويتامين D بسيار بالا است، ميزان ويتامين D بدن ممكن است به قدري بالا رود كه پروتئين هاي گيرنده و حامل ديگر كارايي لازم را نداشته باشند. اين شرايط مي تواند به افزايش سطح ويتامين D آزاد، ورود مقادير اضافي به سلول هاي بدن و در نهايت بروز اختلال در فرآيند هاي سيگنالينگ منجر شود.
يكي از فرآيند هاي سيگنالينگ اصلي كه بر اثر افزايش ويتامين D آزاد آسيب دچار مشكل مي شود، فرآيند جذب كلسيم از سيستم گوارشي است. به همين دليل، علامت اصلي مسموميت با ويتامين D هايپركلسمي يا همان افزايش سطح كلسيم در خون است. سطح بالاي كلسيم مي تواند موجب بروز علائم مختلفي شود؛ كلسيم هم چنين مي تواند به بافت هاي مختلف بدن وصل شده و به آنها آسيب برساند، كليه ها از اين جمله اند.

ميزان ويتامين D خون، مطلوب يا بيش از حد

ويتامين D يك ويتامين ضروري است و تقريبا تمامي سلول هاي بدن، از گيرنده ويتامين D برخوردارند. زماني كه فرد در معرض نور خورشيد قرار مي گيرد، اين ويتامين در پوست او توليد مي شود. روغن كبد ماهي و ماهي هاي چرب به عنوان مهم ترين منابع غذايي تامين ويتامين D شمار مي روند. براي افرادي كه نور آفتاب به ميزان كافي دريافت نمي كنند، استفاده از مكمل هاي ويتامين D مي تواند ضروري باشد. ويتامين D براي سلامت استخوان بسيار مهم است، هم چنين با عملكرد سيستم ايمني و محافظت از بدن در مقابل سرطان مرتبط مي باشد. راهنماي سطوح ويتامين D در خون به شرح زير است:

• كافي: ۳۰-۲۰ نانوگرم در هر ميلي ليتر خون
• بالاتر از حد مجاز و ايمن: ۶۰ نانوگرم در هر ميلي ليتر خون
• سمي: بالاتر از ۱۵۰ ميلي گرم در هر ميلي ليتر خون

براي اكثر افراد، دريافت روزانه ۲۵ تا ۱۰۰ ميكروگرم براي اطمينان از سطح مطلوب ويتامين D خون، كافي مي باشد.

ميزان مصرف ويتامين D
از آنجا كه اطلاعات چنداني در مورد چگونگي بروز مسموميت ويتامين D در دست نيست، تعيين آستانه دقيق براي مصرف امن و يا سمي ويتامين D دشوار است. بر اساس اعلام انستيتو پزشكي ايالات متحده، ۴۰۰۰ IU سطح بالاي مصرف امن ويتامين D در روز است. با اين وجود نشانه اي دال بر مسمويت ناشي از مصرف دوزهاي بالاتر تا ۱۰۰۰۰ IU  در افراد سالم مشاهده نشده است. به طور كلي، مسموميت ويتامين D به علت مصرف دوزهاي بيش از حد مكمل هاي ويتامين D است و نه ويتامين موجود در رژيم غذايي يا نور آفتاب. هر چند مسموميت ويتامين D يك بيماري بسيار نادر به شمار مي رود، اما به دليل افزايش مصرف مكمل ها در سال هاي اخير، موجب افزايش موارد گزارش اين عارضه شده است.
مطالعات نشان مي دهند مصرف روزانه ۲۵۰۰-۱۰۰۰ ميلي گرم به مدت يك تا چند ماه، باعث بروز مسمويت ويتامين D در انسان مي شود. اين مقدار ۲۵-۱۰ برابر حد بالاي ميزان مجاز براي مصارف مداوم و مكرر است. افراد داراي مسموميت ويتامين D معمولا داراي سطح ويتامين D بالاتر از ۱۵۰ نانوگرم/ ميلي ليتر هستند. در برخي موارد نيز مسمويت به دليل خطاهاي صورت گرفته در مراحل توليد مكمل ها است، جايي كه مقدار واقعي ويتامين D موجود در مكمل بسيار بيشتر از مقدار ثبت شده بر روي بسته بندي است. سطح ويتامين D خون در اين موارد مسموميت بين ۶۲۰-۲۵۷ نانوگرم/ميلي ليتر است. مسموميت ويتامين D معمولا قابل برگشت است، اما در شرايط شديد ممكن است نهايتا موجب نارسايي كليوي و كلسيفيكاسيون شريان ها شود.

اين مقاله بخشي از مقاله "مسموميت ويتامين D و ميزان مناسب مصرف ويتامين D" مي باشد.

نوآورد، نداي سلامت

مرجع مقاله: AuthorityNutrition